Watersnood in Ruisbroek: 50 jaar terug in de tijd

Op 3 januari 1976 raast een storm over Ruisbroek tijdens springtij. De dijk van de Vliet breekt. Achthonderd huizen lopen onder water en tweeduizend inwoners worden geëvacueerd. Een ramp die we vijftig jaar later herdenken.
Een sprong in het verleden
3 januari
Om 17.30u verwittigt schepen van Openbare Werken Albert Smets burgemeester Omer de Pauw dat de dijken in gevaar zijn. Amper een kwartier later zijn drie bressen geslagen en komt 950 hectare blank te staan.
4 januari
Een helikopter vliegt over Ruisbroek om de schade in kaart te brengen. Men besluit dat er geprobeerd moet worden om de Vliet af te dammen bij de monding.
5 januari
Het rampgebied wordt bezocht door premier Leo Tindemans, minister van Binnenlandse Zaken Louis Michel en provinciegouverneur Andries Kinsbergen.
6 januari
Koning Boudewijn zakt af naar Ruisbroek om de inwoners een hart onder de riem te steken. In een bootje doorkruist hij het ondergelopen dorp.
7 januari
Het leger komt helpen en doet een eerste poging om de Vliet af te sluiten en de bressen te dichten. Dat lukt pas een paar dagen later, op 11 januari.
15 januari
Het water wordt weggepompt: 50.000 liter per uur. Twee dagen later, op 17 januari, is Ruisbroek verlost van het water.
“Op 6 januari 1976 zakte koning Boudewijn af naar Ruisbroek om de inwoners een hart onder de riem te steken”
De opkuis
Nadat het water weg was, werd de schade zichtbaar. Voor veel inwoners was het snel duidelijk dat zij niet meteen naar huis konden. Daar moest nog veel opgeruimd en heringericht worden. Een werk van lange adem dat tijd én geld kostte. Na aandringen richtte de regering een rampenfonds op van honderd miljoen Belgische frank. Maar dat bedrag bleek ontoereikend om alle schade te vergoeden.
Het ongenoegen
Het ongenoegen bij de Ruisbroekse bevolking was groot. Door het gebrek aan financiële middelen, maar ook door wat zich voordien afspeelde. Tijdens de hulpverlening was het lang wachten op het dichten van de dijk. En vooral: had de ramp niet voorkomen kunnen worden? Door de ligging aan de Rupel was Ruisbroek al meermaals slachtoffer van watersnood. Toch liet het onderhoud van de dijken te wensen over. Dat mocht koning Boudewijn tijdens zijn bezoek horen. Net nadat F-16’s overvlogen, sprak Ruisbroekenaar Frans Verelst de historische woorden: “30 miljard voor de vliegers en 300 miljoen voor de dijken in heel België, hoe is het mogelijk!”

Expo: kom kijken Meer weten over de overstroming? Bezoek de expo van onze werkgroep Erfgoed. Je ontdekt er persoonlijke getuigenissen van inwoners die de ramp vijftig jaar geleden zelf meemaakten. Ze vertellen hun verhaal zodat het voor de eeuwigheid vastligt en we het nooit vergeten. Op de expo zie je ook unieke straatbeelden van Ruisbroek – van vóór de overstroming. De expo is in januari gratis te bezoeken in ons Erfgoeddepot (Ruisbroek-Dorp 30)
|
Op wandel
Om de vijftigste verjaardag van de overstroming te herdenken, is er nu ook een themawandeling. Die voert je onder meer langs:
- De Redder – Dit is een monument aan de kerk als dank aan iedereen die hielp. Het stelt een Ruisbroekenaar voor die probeert om al peddelend uit het overstromingsgebied te geraken.
- Het pompstation – Sinds 1976 wordt het water van de Vliet verzameld in een vergaarbekken en via een pomp in het Zeekanaal geloosd. Op het pompstation prijkt een kleurrijke muurschildering.
- De Waterhoek – Aan groendomein Hof ter Zielbeek staat een sober bakstenen gedenkteken. Een lijn duidt de hoogste waterstand aan op zondag 4 januari 1976.
Benieuwd naar de route?
Je ontdekt ze op www.toerismekleinbrabant.be.
Om nooit te vergeten
Herdenkingsmoment
Op zaterdag 3 januari is er een beklijvend herdenkingsmoment met getuigenissen, beelden en een spektakel van licht en water. Er wordt ook een nieuw monument onthuld in de omgeving waar de dijk doorbrak.
Wist je dat de overstroming in Ruisbroek het startschot was voor het Sigmaplan? Dat is een programma van de overheid om Vlaanderen te beschermen tegen overstromingen. Voor het herdenkingsmoment werken we dan ook samen met de Vlaamse Waterweg en het Nationaal Park Scheldevallei. |
Nog meer activiteiten
Omdat deze ramp nooit vergeten mag worden, staan nog tal van activiteiten op het programma. Denk aan een boottocht van oud-scouts Ruisbroek, een muzikale avond van Duvelblues, een tekeningenactie van Ruisbroekse leerlingen door het Solidariteitscomité, … Maar er is méér, want heel wat Ruisbroekenaren zetten hun schouders onder dit herdenkingsjaar.
Bekijk het volledige programma op onze website.
